I Capuleti e i Montecchi – director’s terror attacks Bellini

I Capuleti e i Montecchi. The story of Romeo and Juliet, best known from Shakespeare, has earlier Italian sources. The Guelf Tebaldo must marry Giulietta, but vows revenge on the Ghibelline Romeo, who has murdered Capellio’s son. Romeo, disguised as a messenger, apologizes for the murder and asks Giulietta to marry him as a reconciliation. In her room, Romeo proposes to run away, but she refuses, and in the next scene preparations for her wedding are made, interrupted by the Montecchi rascals storming in. Doctor Lorenzo offers Giulietta a potion that brings her to apparent death, while Romeo and Tebaldo are about to fight each other. At Giulietta’s grave, Romeo takes poison and dies, while Giulietta comes back to life. When he drops dead, Giulietta dies anyway (at least according to Bellini and librettist Romani).
I Capuleti e i Montecchi.
Despite the “fight director,” these fight scenes were completely ridiculous.

I Capuleti e i Montecchi

Director’s terror launches attack on Bellini

Music: 5 *****
Direction: 0

I Capuleti e i Montecchi Lyrical tragedy in two acts. Music Vincenzo Bellini, Libretto Felice Romani, Musical direction Antonino Fogliani, Romeo Vasilisa Berzhanskaya, Giulietta Yaritza Véliz, Capellio Jerzy Butryn, Tebaldo Julien Dran, Lorenzo Bogdan Talos, Choir of the Dutch National Opera, Netherlands Philharmonic Orchestra, Choir rehearsal Ad Broeksteeg, Director Tatjana Gürbaca

I Capuleti e i Montecchi

“Even a hero can sometimes have a misunderstanding, for which he can be held responsible, ” said the eminent Dutch writer Marten Toonder in 1980. We can assure you that even people of simple origins are not immune to sometimes serious misunderstandings.

In our high school we were not yet taught modern Media Literacy (we learned it ourselves with the help of a transistor radio, listening to Radio London and Radio Caroline) and Citizenship – the essence of which we learned during our Wednesday afternoon trips to the famous Amsterdam Red Light district, where the principle of Eigen Volk Eerst (Our People First  ) still prevailed among the providers of certain services at the time, an aesthetic proof that the statement “everything used to be better” rarely holds true.

 

Shakespeare

We mastered the subject of English, as well as outdated subjects such as French, Math and History. Before the final exam, we received advice from an unexpected source to study the English writer Shakespeare. Good advice should not be ignored, but taking Shakespeare in hand seemed an unnecessary and sleep-inducing burden. Therefore, we opted for a shortcut: Romeo and Juliet from the Classic Illustrated series. An excellent reference work that resulted in a solid B on the final exam.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

Slapjacks

Based on the above literature review, we had an idea that things were fierce between the Capuleti and the Montecchi in 13th century Italy. A civil war with thousands of deaths, torture, burnings, and so on. Misunderstanding! Sources from 13th-century Verona do report violence, but they do not mention deaths, and certainly not among the Capuleti and Montecchi families. (This is also where the director’s murder and manslaughter historically misses the mark; see below). Catenaccio was an early presence among the Italians. The Capuleti and Montecchi were part of a broader struggle between factions, namely between the Guelphs and the Ghibellines. The Guelphs favored the pope, the Ghibellines the emperor. Or vice versa. The mythical status of the rivalry falsely magnified the idea of mass bloodshed, while the actual historical impact was much smaller. So not a romantic tragedy like Shakespeare’s or constant bloodshed like the director’s, but a political-ideological struggle in medieval Italy. The rivalry was less about personal feuds and more about power, influence and urban dominance.

As everyone knows by now (fallacy 2), Bellini’s I Capuleti e i Montecchi has little to do with Shakespeare’s Romeo and Juliet. The libretto is not based on Shakespeare, but on Renaissance Italian sources. Therefore, there is no balcony scene, no playful childhood friendships and hardly any humor. The focus is on political rivalry and tragic love.

Our advice is this: it is better to listen to Bellini’s opera, with a much tighter, more emotional core: less plot, more musical intensity. Shakespeare may have richer psychology and dramatic layering (we didn’t notice any of this in Classics Illustrated), but Bellini draws from a firmer source with its pure, elegiac atmosphere. As an aside, it is always better to choose Bellini when in doubt, with perhaps an exception if Jennifer Lawrence invites you to dinner.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

“All things are wearisome”

Bellini wrote I Capuleti e i Montecchi in 1830 on the initiative of impresario Alessandro Lanari, who had him deliver a new work under great time pressure. So much time pressure that Bellini integrated about half of his earlier opera Zaira into Capuleti. Better well-picked than infinitely dull re-composed (Meyerbeer, an effective soporific). Bellini’s mood did not improve, “All things are wearisome” he repeatedly quoted Ecclesiastes 1:8. In one of his letters to friend Francesco Florimo, he complained about rushing, about the reuse of material (the aforementioned Zaira) and about his quarrel with the inadequate tenor Rubini. He further complained that the Capuleti finale “almost drove him crazy” (“mi sta facendo impazzire”).

Putting all this aside, I Capuleti is and remains a delight to the ear, as are all of Bellini’s operas. He may be no Donizetti, but it is no Bizet either. The opening chorus makes a lidded impression right away. And Romeo’s cavatine “Se Romeo t’uccise un figlio,” with its remarkably warm, almost pleading tone, is an absolute highlight. Romeo and Giulietta’s ultra-lyrical duet “Ah! quante volte” could rightly be called the heart of the opera. From the second act, we like to refer to the funeral duet and Romeo’s death scene. Simple, pure, high impact.

The torture called Carmen

And, Capuleti limits himself in time i.e. length of time! Anyone who has ever had to sit through an entire Carmen (family of the chorus members) knows how important it is to escape in time to a catering establishment and position a Dutch Jenever next to a Belgian beer.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

I Capuleti e i Montecchi was staged at De Nederlandse Nationale Opera, and naturally we were concerned that Bellini would have a place in the vicious circle of opera in Amsterdam. The fact that director Tatjana Gürbaca, who recently disposed of a disastrous La Traviata in Amsterdam, was at the helm did not exactly reassure us. Nevertheless, we entered the Stopera with an upbeat mood and an always positive attitude. The palace of lies on the Amstel, the so-called Stopera (housing for Opera and municipal government), is run on the municipal side by an extremely leftist strong woman who is not up to her task, and on the musical side by a slightly less strong woman who is not up to her task either, Sophie de Lint. On the municipal side, unwelcome reports disappear into a secret drawer; on the musical side, unwelcome reviewers are censored away. If the Russians come, they can take over Amsterdam’s Stopera infrastructure in its entirety.

“Questioning unconditional romanticism.”

Dutch National Opera has informed us that in its staging of I Capuleti e i Montecchi – with an otherwise monstrously ugly and clichéd setting – director Tatjana Gürbaca unfolds a Romeo and Juliet story “in which the unconditionality of romance is questioned.” What would that mean, questioning the unconditionality of romance? Nothing, of course. Nonsense from a pseudo-intellectual with a limited worldview.

The question, of course, is: how does one get this textual diarrhea out of the pen! More extended-cord nonsense can be found in the interview with Gürbaca https://www.operaballet.en/online-programmaboeken/i-capuleti-e-i-montecchi#tijdlijn We wish you strenth..

Of course, Tatjana Gürbaca, a typical one-trick pony in all her directing, raped the libretto in every bodily orifice she could find with composer Vincenzo Bellini and librettist Felice Romani, like the door-to-door vacuum cleaner salesman taking a gamble toward an innocent housewife’s Lady Garden.

 

Label scam. But no sign of enforcement.

Just a sketch of the Umfeld: Gürbaca’s opera is set in the 1950s and the Capuleti and the Montecchi are criminal organizations (i.e.: with sunglasses, of course). And Julia stays alive (because she is a woman, probably). We’ll leave this new label scam for the rubbish it is.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

Brainfarts!

Nevertheless, let’s address the most clichéd trope in directing: the main characters walking around with their younger versions, as if it were Black Friday at the clone factory. We’ve seen that a thousand times. There’s Julia in three versions, ranging from ‘just out of elementary school’ to ‘help, I’m pregnant’ – that pregnancy must have occurred somewhere between the 13th and 20th centuries. The youngest Julia hands out the poison as if it were a free sample. Meanwhile, the little Juliets flutter around like hyperactive garden elves with butterfly wings on their backs. The toe-curling choreography and play with lighting, not to mention all the other absurd ideas, appealed to our tolerance of foolishness. And there’s no shortage of that in the Palace of Lies at the Amsterdam Opera, as evidenced by Gürbaca’s almost identical direction of her Amsterdam La Traviata. In short, the directing was disgusting and bastardised by egomania.

Bellini stands in the way

What Gürbaca could not avoid was Bellini’s music. The soloists, chorus and orchestra were all of the very highest level. That made up for a lot.
Yaritza Véliz was a revelation in the role of Juliet. She was gorgeous, beautiful and wonderful. This Chilean soprano indeed has all the vocal qualities and technical ability necessary for bel canto: purity of timbre, excellent breath control, a sense of melody, clarity and precision in vocalises, a comfortable range, and above all, flexibility that allows her to convey emotion simply by varying her timbre or dynamics, with high notes that would do the greatest singers proud.
Vasilisa Berzhanskaya, playing Romeo, was excellent too. The young Russian, who graduated from the Bolshoi Opera Studio in 2017, switches smoothly between mezzo and alto with impressive assurance in both the low and high registers. Her coloratura technique is exemplary and her Italian diction and phrasing are almost flawless. Her breath support and delicate dynamics, especially in the moving final scene, left us momentarily awestruck. Moreover, in our opinion, she is the best actor in the entire cast; every scene in which she appears is imbued with verisimilitude, tension and emotion.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

Bogdan Talos, Jerzy Butryn and Julien Dran played the smaller roles of Lorenzo, Capellio and Tebaldo respectively, and matched the protagonists qualitatively well. The NedPho Orchestra was, as always, in top form. Antonino Fogliani, a bel canto celebrity, took charge of the musical direction, conjuring up the most beautiful melodies from the orchestra pit. NedPho under Fogliani. Enjoy the experience!

Mixed feelings

A premiere whose direction, bastardized by egomania, was lousy to the same degree that the music was brilliant. Visitors with neurodivergent mental states found it challenging, while music lovers enjoyed it immensely.

Olivier Keegel

I Capuleti e i Montecchi - director's terror attacks Bellini

I Capuleti e i Montecchi

  • I Capuleti e i Montecchi.
  • I Capuleti e i Montecchi - director's terror attacks Bellini
  • I Capuleti e i Montecchi - director's terror attacks Bellini
  • I Capuleti e i Montecchi - director's terror attacks Bellini
  • I Capuleti e i Montecchi.
  • I Capuleti e i Montecchi.
  • I Capuleti e i Montecchi - director's terror attacks Bellini
  • I Capuleti e i Montecchi - director's terror attacks Bellini
  • I Capuleti e i Montecchi - director's terror attacks Bellini
  • I Capuleti e i Montecchi - director's terror attacks Bellini
  • I Capuleti e i Montecchi.
  • I Capuleti e i Montecchi.
Olivier Keegel

Editor-in-Chief

Chief Editor. Does not need much more than Verdi, Bellini and Donizetti. Wishes to resuscitate Tito Schipa and Fritz Wunderlich. Certified unmasker of directors' humbug.

No Older Articles
No Newer Articles

I Capuleti e i Montecchi

I Capuleti e i Montecchi. Het verhaal van Romeo en Julia, vooral bekend uit Shakespeare, heeft eerdere Italiaanse bronnen. De Guelf Tebaldo gaat trouwen met Giulietta, maar zweert wraak te nemen op de Ghibellijn Romeo, die de zoon van Capellio heeft vermoord. Romeo, vermomd als boodschapper, biedt zijn excuses aan voor de moord en stelt een huwelijk met Giulietta voor als verzoening. In haar kamer stelt  Romeo voor om de benen te nemen, maar zij weigert en in de volgende scène worden de voorbereidingen voor haar bruiloft getroffen, onderbroken door de binnenstormende Montecchi-naarlingen. Dokter Lorenzo biedt Giulietta een drankje aan dat haar in een schijnbare dood brengt, terwijl Romeo en Tebaldo op het punt staan een robbertje te vechten. Bij het graf van Giulietta neemt Romeo vergif in, overlijdt, terwijl Giulietta weer tot leven komt. Als hij dood neervalt, sterft Giulietta toch ook maar (althans volgens Bellini en librettist Romani).
I Capuleti e i Montecchi.
Deze vechtscènes waren ondanks de “fight director” volkomen belachelijk.

I Capuleti e i Montecchi

Regieterreur opent aanval op Bellini

Muziek: 5 *****
Regie: 0

I Capuleti e i Montecchi  Lyrische tragedie in twee bedrijven.
Muziek Vincenzo Bellini, Libretto Felice Romani, Muzikale leiding Antonino Fogliani, Romeo Vasilisa Berzhanskaya, Giulietta Yaritza Véliz, Capellio Jerzy Butryn, Tebaldo Julien Dran, Lorenzo Bogdan Talos, Koor van De Nationale Opera, Nederlands Philharmonisch, Instudering Koor Ad Broeksteeg, Regie Tatjana Gürbaca

I Capuleti e i Montecchi

“Zelfs een held heeft wel eens een misverstand in zijn denkraam, dat men hem in de schoenen kan schuiven,” zei Nederlands belangrijkste schrijver, Marten Toonder, in 1980. Wij kunnen u verzekeren dat ook lieden van eenvoudige afkomst niet van, soms ernstige, misverstanden gevrijwaard blijven. Op onze pre-mammoet Middelbare School werden wij nog niet onderworpen aan het vak mediawijsheid (die mediawijsheid deden wij met behulp van een transistorradio op bij Radio London en Radio Caroline) en aan het vak burgerschap – van het vak burgerschap staken wij de essentie op tijdens onze woensdagmiddagtripjes naar de Amsterdamse Wallen, waar toen nog het principe Eigen Volk Eerst heerste, een esthetisch bewijs dat de stelling “vroeger was alles beter” maar zelden opgaat.

 

Shakespeare

Wij deden het met het vak Engels, en nog zo wat achterhaalde disciplines als Frans, Nederlands en Geschiedenis. Voor het eindexamen werd ons uit onverdachte bron geadviseerd niet onbekend te zijn met de Engelse schrijverd Shakespeare. Goede raad slaat men niet in de wind, maar om nou Shakespeare ter hand te nemen, leek ons een overbodige en slaapverwekkende last. Dus kozen wij een short cut: Romeo and Juliet uit de Classic Illustrated reeks. Een uitstekend naslagwerk, met als resultaat  een ferme 6 op het eindexamen.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

Watjes

Op grond van bovengenoemd literatuurstudie had bij ons het idee postgevat dat het in het 13e-eeuwse Italië heet aan toe ging tussen de Capuleti en de Montecchi. Een burgeroorlog met duizenden  doden, martelingen, brandstapels en wat dies meer zij.  Misverstand! Bronnen uit het 13de-eeuws Verona melden wel geweld, maar noemen geen  dodelijke slachtoffers, en al helemaal niet bij de families Capuleti en Montecchi. (Hier slaat de regie met haar moord-en-doodslaghysterie  ook historisch de plank volledig mis; zie verder.) Slappe hap, het catenaccio zat er bij de Italianen al vroeg in. De Capuleti en Montecchi maakten deel uit van een bredere factiestrijd, namelijk tussen Guelfen en Ghibellijnen. De Guelfen waren pro-Paus, de Ghibellijnen pro Keizer. Of andersom. De mythische status van de rivaliteit heeft het idee van massaal bloedvergieten ten onrechte vergroot, terwijl de echte historische impact veel kleiner was. Dus niks romantische tragedie zoals bij de fantast Shakespeare of een voortdurend bloedvergieten zoals bij de regisseuse, maar een politiek-ideologische strijd in middeleeuws Italië. De rivaliteit draaide minder om persoonlijke vetes en meer om macht, invloed en stedelijke dominantie.

Zoals iedereen inmiddels wel weet (misverstand 2) heeft Bellini’s I Capuleti e i Montecchi maar heel weinig te maken met Shakespeare’s Romeo and Juliet. Het libretto baseert zich niet op Shakespeare, maar op Italiaanse bronnen uit de Renaissance. Daarom geen balkonscène, geen speelse jeugdvriendschappen, nauwelijks humor. De focus ligt op politieke rivaliteit en tragische liefde.

Wij zeggen u dit: beter te luisteren naar Bellini’s opera, met een veel  strakkere, emotionelere kern: minder plot, meer muzikale intensiteit. Shakespeare mag dan rijkere psychologie en dramatische gelaagdheid hebben (in de Classics Illustrated niets van gemerkt), maar Bellini tapt uit een steviger vaatje met zijn pure, elegische sfeer. Ter zijde: het is ALTIJD beter om voor Bellini te kiezen als u in tweestrijd staat, met een mogelijke uitzondering wanneer Jennnifer Lawrence u voor een dinertje uitnodigt.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

“Alles is onuitsprekelijk vermoeiend.”

Bellini schreef I Capuleti e i Montecchi in 1830 op initiatief van impresario Alessandro Lanari, die hem onder hoge tijdsdruk een nieuw werk liet leveren. Zo veel tijdsdruk dat Bellini zo ongeveer voor de helft zijn eerdere opera Zaira in Capuleti integreerde. Beter goed gepikt (fan su eigu) dan oneindig saai opnieuw gecomponeerd (Meyerbeer, een probaat slaapmiddel). Het humeur van Bellini werd er niet beter op, “Alles is onuitsprekelijk vermoeiend” citeerde hij meermaals Prediker 1:8. In een van zijn brieven aan  vriend Francesco Florimo klaagt hij over haastwerk, over het hergebruik van materiaal (het hierboven genoemde Zaira) en over zijn ruzie met de tekortschietende tenor Rubini. Verder klaagde hij dat de Capuleti-finale “hem bijna gek maakte” (“mi sta facendo impazzire”).

Dit alles ter zijde schuivend is en blijf I Capuleti een streling voor het oor, net als alle andere opera’s van Bellini. Hij mag dan geen Donizetti zijn, maar het is ook geen Bizet. Het openingskoor maakt meteen al een dekselse indruk. En Romeo’s cavatine “Se Romeo t’uccise un figlio”, met de opvallend warme, bijna smekende toon, is een absoluut hoogtepunt. Het ultra-lyrische duet van Romeo en Giulietta “Ah! quante volte” zou men met recht het hart van de opera kunnen noemen. Uit de tweede acte verwijzen wij graag naar het grafduet en Romeo’s doodsscène. Simpel, zuiver, high impact.

De marteling die Carmen heet

En, Capuleti beperkt zich in de tijd i.e. de lengte van de tijd! Wie ooit een hele Carmen heeft moeten uitzitten (familie van de koorleden) weet hoe belangrijk het is om tijdig te ontsnappen naar een horecagelegenheid en een Zuidam Oude Genever naast een De Zatte Tripel te positioneren.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

I Capuleti e i Montecchi deed De Nationale Opera aan, en uiteraard vreesden wij dat Bellini een plaatsje in de circulaire DNO-nachtmerrie was toebedeeld. Het feit dat regisseuse Tatjana Gürbaca, die zich nog niet zo lang geleden van een rampzalige La Traviata ontlastte, de touwtjes in handen had, stemde ons niet bij voorbaat vrolijk. Desalniettemin betraden wij de Stopera met opgewekt gemoed en een immer positieve grondhouding. Het Leugenpaleis aan de Amstel, de zgn. Stopera, wordt aan gemeentelijke zijde bestierd door een Sterke Vrouw die niet op haar taak berekend is, en aan de muzikale door een iets minder Sterke Vrouw die ook niet op haar taak berekend is. Aan gemeentelijke zijde worden onwelgevallige rapporten weggemoffeld, aan de muzikale zijde worden onwelgevallige recensenten weggecensureerd. Als de Russen komen, kunnen ze de Stopera-infrastructuur integraal overnemen.

 

“Onvoorwaardelijkheid van de romantiek bevragen”

DNO liet ons weten dat regisseuse Tatjana Gürbaca in haar enscenering  van I Capuleti e i Montecchi -met een overigens monsterlijk lelijk en clichématig decor- zich een Romeo en Julia-verhaal ontvouwt “waarin de onvoorwaardelijkheid van de romantiek wordt bevraagd”. Wat zou dat betekenen, de onvoorwaardelijkheid van de romantiek bevragen? Niets, natuurlijk. Kletskoek van een openbare klapsigaar met Weltanschauungs- vernauwing.

De vraag is natuurlijk wel: hoe krijg je het uit je pen! Meer onzin-met-een-verlengsnoer vindt u in het interview met Gürbaca https://www.operaballet.nl/online-programmaboeken/i-capuleti-e-i-montecchi#tijdlijn Sterkte.

Uiteraard verkrachtte Tatjana Gürbaca, in al haar regies een typische one-trick pony, het libretto in elke lichaamsopening die zij maar bij componist  Vincenzo Bellini en librettist Felice Romani kon vinden, zoals de huis-aan-huis-verkoper van stofzuigers een gokje waagt richting het brandende braambos van De Gelukkige Huisvrouw.

 

Etikettenzwendel. Maar handhaven, ho maar…

Even het Umfeld schetsen: de Gürbaca-opera speelt in de jaren vijftig van de vorige eeuw en de Capuleti en de Montecchi zijn criminele organisaties (dus: met zonnebrillen). En Julia blijft leven (want vrouw, waarschijnlijk). Wij hebben verder ons Latijn niet gestoken in deze nieuwe etikettenzwendel.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

Schabouwelijke brainfarts 

Toch nog even het cliché der cliché op regie-gebied noemen: De hoofdpersonages lopen rond met hun eigen mini-me’s, hun eigen jongere versies, alsof het Black Friday in de kloonfabriek is. Al 1000 keer gezien. Je krijgt Julia in drie smaken, van “net van de basisschool” tot “help, ik ben zwanger” – die zwangerschap moet  ergens tussen de 13e en de 20e eeuw opgelopen zijn. De jongste Julia deelt het gif uit alsof het een gratis proefmonster is. Ondertussen fladderen de  kleine Julia’s als  hyperactieve tuinelfjes rond met vlindervleugels op hun rug. De tenenkrommende choreografie, het spel met de belichting en alle andere hoetelwerkige brainfarts, ze deden een stevig beroep op de tolerance for foolishness, waar overigens geen gebrek aan is bij het Leugenpaleis aan de Amstel, getuige Gürbaca’s vrijwel identieke regie van haar La Traviata. Kortom, regie: walgelijk en bastardised by egomania.

 

Bellini zit in de weg

Waar Gürbaca niet onderuit kwam, was Bellini’s muziek. Solisten, koor en orkest waren zonder uitzondering van het allerhoogste niveau. Dat maakte veel goed.

Yaritza Véliz was voor ons een openbaring in de rol van Julia. Schitterend, mooi en prachtig. Deze Chileense sopraan beschikt namelijk over alle vocale troeven en technische bagage die nodig zijn voor belcanto: zuiverheid van klankkleur, uitmuntende ademcontrole en gevoel voor melodielijnen, helderheid en precisie in de vocalises, een comfortabel bereik en vooral een flexibiliteit die haar in staat stelt emoties over te brengen door alleen maar te variëren in klankkleur, dynamiek of stemgebruik, met zwevende, etherische hoge tonen die de grootste zangers waardig zijn.

Vasilisa Berzhanskaya was in de rol van Romeo eveneens een revelatie. De jonge Russische, die in 2017 uit de operastudio van het Bolsjoj voortkwam, bezit een stem die soepel laveert tussen mezzo en alt, met zowel laag als hoog indrukwekkende zekerheid. Haar coloraturen zijn voorbeeldig, haar Italiaanse dictie en frasering bijna foutloos. De ademsteun en fijnzinnige dynamiek — vooral in de ontroerende, fluisterzachte slotscène — daar waren wij even stil van. Bovendien is ze onzes inziens de beste acteur van de hele cast: elke scène waarin ze verschijnt krijgt vanzelf waarachtigheid, spanning en emotie.

I Capuleti e i Montecchi.
I Capuleti e i Montecchi. Credit De Nationale Opera | Monika Rittershaus

De kleine rollen van Bogdan Talos als Lorenzo, Jerzy Butryn als Capellio Capulet en Julien Dran als Tebaldo sloten kwalitatief prima aan bij de protagonisten. Het NedPho was weer eens in topvorm -we zijn inmiddels niet anders ge- en verwend. De muzikale leiding was in handen van Antonino Fogliani, een grootheid op belcanto-gebied die vanuit de orkestbak de prachtigste melodieën tevoorschijn toverde. NedPho onder Fogliani, “Geniet van ‘t Goede”.

Mixed feelings

Een première waarvan de regie, bastardised by egomania, in dezelfde mate  beroerd was als de muziek briljant. Bezoekers met een neurodivergent denkleven hadden het zwaar, muziekliefhebbers kwamen danig aan hun trekken.

Olivier Keegel

I Capuleti e i Montecchi

I Capuleti e i Montecchi

  • I Capuleti e i Montecchi.
  • I Capuleti e i Montecchi
  • I Capuleti e i Montecchi
  • I Capuleti e i Montecchi
  • I Capuleti e i Montecchi.
  • I Capuleti e i Montecchi.
  • I Capuleti e i Montecchi
  • I Capuleti e i Montecchi
  • I Capuleti e i Montecchi
  • I Capuleti e i Montecchi
  • I Capuleti e i Montecchi.
  • I Capuleti e i Montecchi.
Olivier Keegel

Editor-in-Chief

Chief Editor. Does not need much more than Verdi, Bellini and Donizetti. Wishes to resuscitate Tito Schipa and Fritz Wunderlich. Certified unmasker of directors' humbug.

No Older Articles
No Newer Articles

I Capuleti e i Montecchi

I Capuleti e i Montecchi von Vincenzo Bellini. Tragedia lirica in zwei Akten. 1830. Libretto von Felice Romani. Uraufführung im Teatro La Fenice, Venedig, am 11. März 1830. Besuchte Vorstellung: 23. Januar 2022. Rezensent: Marco Aranowicz.

I Capuleti e i Montecchi

Musikalische Leitung: Speranza Scappucci; Romeo: Marianne Crebassa; Giulietta: Lisette Oropesa; Tebaldo: Jinxu Xiahou; Lorenzo: Michele Pertusi; Capellio: Jongmin Park; Teatro alla Scala Orchestra und Chorus; Regie: Adrian Noble

Musik: 5*
Inszenierung: 3*

Vincenzo Bellinis 1830 am Teatro la Fenice uraufgeführte Oper I Capuleti e i Montecchi mit dem Libretto von Felice Romani gehört zu den ungewöhnlichsten Opern des Komponisten. Obwohl sich hinter dem sperrigen Titel nichts anderes als eine Romeo und Julia-Adaptation verbirgt, gilt das Werk mit seinen nur fünf Personen als handlungsarm und ganz auf die Seelenzustände des berühmtesten Liebespaars der Welt ausgerichtet. Zu diesem Zweck verwendete Bellini als Vorlage Matteo Bandellos Novelle La sfortunata morte di due infelicissimi amanti und führte dabei seine schier nie enden wollenden «melodie lunghe lunghe lunghe» bei diesem Werk zu ihrer Vollendung.  So wurde eine musikalische Traumwelt erschaffen, welche ganz auf die Belcanto-Kunst der Sänger ausgerichtet ist.  Glücklicherweise gelang es denn auch, bei der aktuellen Neuinszenierung des Teatro alla Scala in Milano die hohen musikalischen Erwartungen voll einzulösen.

In der Hosenrolle des Romeo war Marianne Crebassa in jeder Hinsicht eine Idealbesetzung. Ihr geschmeidiger Mezzosopran klang warm, weich, jedoch gleichzeitig auch androgyn. Mit ungeheurer Bühnenpräsenz sang Crebassa einen berührenden Romeo, dessen Cavatine «Se Romeo t`uccise un figlio» im ersten Bild, bereits gespannt auf den Rest des Abends machte. Dabei konnte die sympathische Sängerin einen äusserst gelungenen Spannungsbogen bis hin zu der erschütternden Schlussszene mit ihrer todtraurigen Arie «Deh! Tu bell`anima» anwenden.

I Capuleti e i Montecchi
Crebassa (Xiahou Park) Photo: Brescia e Amisano ©Teatro alla Scala

In der mit der grossartigen Lisette Oropesa besetzten Giulietta, fand Crebassa dabei eine Sopran-Partnerin, die mit diesem Romeo jederzeit auf Augenhöhe sang. Da klang es nach vollendeter Schönheit, wenn in dem zentralen Duett «Si fuggire», die warme dunkle Stimme der Crebassa mit der silbrig glänzenden der Oropesa in gemeinsamen Koloraturen und Verzierungen verschmolz und damit das Publikum zu lange anhaltendem Szenenapplaus animierte. Oropesa konnte sich zudem bereits nach der meisterhaft interpretierten Arie «Oh, quante volte» über den uneingeschränkten Zuspruch des Publikums freuen und interpretierte die Giulietta als gleichzeitig selbstbewusste, aber doch gleichzeitig sehr verletzliche junge Frau. Es war eine Freude zu erleben, wie mühelos Lisette Oropesa bei den schwierigen Spitzentönen des ersten Finales oder ihrer Arie «Morte io non temo» im zweiten Akt, bis hin zum tragischen Ende brillierte. Ausgezeichnet hatte die Scala die etwas undankbare Tenor-Partie des Tebaldo mit Jinxu Xiahou besetzt, der mit edlem Vibrato die Cavatine «E serbato a questo acciaro» zum Besten gab und in der Duell-Szene des zweiten Aktes glaubhaft einen gebrochenen Mann verkörperte. Rundum ausgezeichnet präsentierte sich auch Publikums-Liebling Michele Pertusi mit warmem Bass als würdevoller Pater Lorenzo, während Jongmin Park mit wesentlich härter geführter Stimme einen adäquaten Vater Capellio verkörperte.

I Capuleti e i Montecchi
Pertusi. Photo Brescia e Amisano. ©Teatro alla Scala.

Der von Alberto Malazzi exzellent einstudierte Herrenchor trumpfte bei der musikalischen Darstellung der kämpferischen Capuleti- und Montecchi-Clans trotz dem Tragen von FFP2 Masken mächtig und glaubwürdig auf. In der Beerdigungsszene, wenn in dieser Oper zum einzigen Male auch der Damenchor aus dem Off erklingt, kam hingegen die erforderliche Betroffenheit auf.

I Capuleti e i Montecchi
Oropesa. Photo Brescia e Amisano. ©Teatro alla Scala.

Erst wenige Wochen vor der Premiere hatte die italienische Dirigentin Speranza Scappucci als Einspringerin diese Produktion übernommen. Mit ihrem temperamentvollen, aber auch gleichzeitig äusserst gefühlvollen Dirigat, gelang es der sympathischen Künstlerin rundum zu begeistern und aus dieser ungewöhnlich angelegten Partitur Bellinis ein wahres musikalisches Erlebnis zu machen. Bereits der meisterhafte Einsatz der Piccolo-Flöte zwischen den Tutti-Akkorden des Orchesters während der Ouverture zeugten hiervon.

Wäre die Aufführung konzertant gewesen, wäre es wahrlich ein grosser Abend gewesen. Leider musste man jedoch in Bezug auf die Inszenierung von Adrian Noble, dem ehemaligen Leiter der Royal Shakespeare Company, gewisse, heute schon fast «dazugehörende» Abstriche machen. Anstelle einfach auf die Musik zu vertrauen, versetzte Nobel die Oper nämlich aus dem Verona des 13. Jahrhunderts in die 20er Jahre des 20. Jahrhunderts, also in die Jahre des in Italien aufkommenden Faschismus. Warum? Vermutlich lediglich darum, um nicht (nur) genau das zu zeigen, was im Libretto steht. Das hatte vor allem zur Folge, dass die von Petra Reinhard entworfenen Kostüme – bis auf Giuliettas Brautkleid – besonders trist und einfallslos waren und die Sänger während der Aufführung mit allerlei Pistolen herumfuchteln durften. Mit anderen Worten gesagt, ging der Mehrwert dieser Aktualisierung jedenfalls gegen Null.

I Capuleti e i Montecchi
Oropesa, Crebassa, Pertusi. Photo: Brescia e Amisano. ©Teatro alla Scala.

Unfreiwillig komisch war die Hochzeitsszene im Finale des ersten Aktes inszeniert, wenn plötzlich Köche kunstvolle Torten auf die Bühne brachten und man für einen Moment glaubte, man sitze in einer spritzigen Aufführung von Rossinis Cenerentola. Irritierend und unnötig auch die Szene, wenn vor der Duellszene des zweiten Aktes armes Volk, während eines sensiblen Klarinetten-Solos und ohne jeglichen Bezug zu Musik oder Handlung, von faschistischen Milizen in Angst und Schrecken versetzt wird.  Trotzdem soll nicht verschwiegen werden, dass es in dieser Inszenierung, nicht zuletzt dank der gelungenen Bühnenbilder von Tobias Hoheisel durchaus atmosphärisch gelungene Momente gab. Hoheisel hatte dafür zunächst den monumental anmutenden Innenhof eines Palastes entworfen, der sich lautlos und schnell in Giuliettas elegantes Gemach wandeln konnte und im zweiten Teil des Abends der Natur immer mehr Raum gab.  In diesem Zusammenhang geriet die Schlussszene äusserst gelungen, wenn die scheintote Giulietta in einem wunderschönen Zypressenwald aufgebahrt wird und hier das Drama seinen Lauf nimmt. Das war eine Szene, die für viele Mätzchen der Regie entschädigen konnte.

Am Ende dieser knapp dreistündigen Nachmittags-Aufführung feierte das Publikum Sänger, Chor, Orchester und die Dirigentin mit Ovationen für das gebotene musikalische Fest, während man am Ende eine Inszenierung erlebt hatte, die zumindest den musikalischen Genuss nicht gestört hatte.

Das ist für heutige Verhältnisse durchaus schon recht viel.

Marco Aranowicz

Marco Aranowicz

Reviewer

MARCO ARANOWICZ IS BASED IN ZURICH. HE IS GOING TO THE OPERA SINCE THE AGE OF TEN, AND HE LIVES FOR THE GREAT ITALIAN OPERA REPERTORY.

No Older Articles
No Newer Articles
2 Comments

  2. Ich bin diese Zeitverlegungen auch so satt. Es funktioniert in den seltensten Fällen und ich sehe einfach auch keinen Mehrwert darin. Danke für die Rezension. Sehr angenehm, dass Sie zuerst den musikalischen Teil bewerten und dann erst auf die Inszenierung eingehen.

    Reply

Leave a Reply

Your email address will not be published.